H: Health بهداشتکار
S: Safety ایمنی کار
E: Environment محیطزیست
نیروی کار هر کشور، به ویژه کشورهای در حال توسعه، بخش پر اهمیت از سرمایه های ملی شناخته شده و اساس توسعه اقتصادی و اجتماعی محسوب می شود.به همین سبب، حفاظت از تندرستی نیروی کار و بهینه سازی محیط کار، از اهمیت شایان توجه ای برخوردار است.
بهداشت کار یا مهندسی بهداشت در ساختار اچ اس ای شامل دانش زیر می باشد: پیش بینی ،تشخیص ،ارزیابی و کنترل خطرهای بهداشتی در محیط کار
این دانش ارزشمند ریشه در بسیاری از علوم مانند شیمی، فیزیک، مهندسی، ریاضیات، پزشکی، فیزیولوژی، آمار و نیز علوم انسانی دارد.
بهداشت (Health) : شامل بهداشت عمومی (فردی)، بهداشت محیط و بهداشت حرفهای میشود
بهداشت فردی بهسلامت مجموعه افراد مربوط میشود و بهداشت محیط پیرامون سازمان را دربرمی گیرد و بهداشت حرفهای نیز شامل یک سری آنالیزهای شغلی میشود.
ایمنی :(Safety) در هر سازمان، یک سری مخاطرات ایمنی وجود دارد که در صورت عدم رفع آن مغایرتها ممکن است منجر به حوادثی شود.
درزمینه ایمنی در سازمان، مسائل گستردهای مطرح میشود که خود شامل چند دسته است. دسته اول مربوط به ایمنی در عملیات میباشد که خود شامل کار در ارتفاع، جوشکاری و برشکاری، ایمنی تجهیزات و ماشینآلات و… میباشد. دسته دوم مربوط به ایمنی در سازمان است که شامل ایمنی انبار، مدیریت حریق، محصورسازی، علائم هشداردهنده و … میباشد. و دسته سوم شامل ایمنی اشخاص در سازمان می باشدکه شامل حذف یا کاهش مخاطرات و استفاده از تجهیزات حفاظت فردی است.
محیطزیست :(Environment) محیطی است شامل هوا، آب، خاک، منابع طبیعی، گیاهان، جانوران، انسانها و روابط متقابل بین آنها که سازمان در آن فعالیت مینماید.
محیط میتواند از درون یک سازمان تا سیستم محلی، منطقهای و جهانی گسترش یابد. لازم به ذکر است فعالیتهای سازمان دارای جنبههای محیط زیستی میباشد که میتواند با محیطزیست تأثیر متقابل داشته باشد
Right to know"" : یونسکو آن را به عنوان حقی برای مردم تعریف میکند که:
«به شیوهای آگاهانه در تصمیمهایی که بر آنها تأثیر میگذارد مشارکت کنند، در حالی که دولتها و دیگران را نیز مسئول میداند».
سازمان های بین المللی فعال در زمینه بهداشت حرفه ای
- (ILO) سازمان بین المللی کار
- (WHO) سازمان بهداشت جهانی
- (OSHA) سازمان های بهداشت و ایمنی صنعتی
- (NIOSH) مرکز پژوهش های ملی بهداشت و ایمنی شغلی
- (NFPA) انجمن ملی حفاظت در برابر آتش سوزی
با توجه به اصل ماده 85 قانون کار، برای حفظ نیروی انسانی و منابع مادی کشور رعایت دستورالعمل هایی الزامی است که شورای عالی حفاظت فنی (جهت تامین حفاظت فنی) و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی آن ها را تدوین می کنند و هدف آن جهت جلوگیری از بیماری های حرفه ای و تامین بهداشت کار و کارگر و محیط کار است.
طبق دستور العملی باید مراکز بهداشتی درمانی که دارای حداقل 25 شاغل باشند، رئیس یا مدیر مرکز بهداشتی درمانی کمیته ای به نام کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار تشکیل دهد.
استانداردهای HSE :
- سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت کار بر اساس استاندارد ISO45001:2018 با رویکرد ایمنی و بهداشت حرفه ای در جهت بهبود شرایط کارگاه محل های کاری و پیشگیری از بیماریهای شغلی و حوادث ایجاد شدهاست.
- سیستم مدیریت زیستمحیطی بر اساس استاندارد ISO14001:2015 با رویکرد محیط زیست، سعی در حفظ و جلوگیری از آسیب به محیط زیست دارد.
هر دو این استانداردها در بسیاری از سازمانهای ایرانی پیادهسازی و مستقر شدهاند و با اجرای این دو استاندارد، میتوان مسائل HSE یک سازمان را به خوبی مدیریت و به سوی بهبود مستمر هدایت نمود.